RYS HISTORYCZNY SZKOŁY

 Rys historyczny

Szkoły Podstawowej im. gen. Józefa Bema  w Starym Mieście

Stare Miasto to wieś położona nad rzeką Pową, w pobliżu Konina. W miejscowości tej znajduje się kościół późnoromański pod wezwaniem św. Ap. Piotra i Pawła, który został wzniesiony na początku XIII wieku.

Pierwsza wzmianka o szkole w Starym Mieście pochodzi z 1699 roku. Źródła dowodzą, że była to szkoła parafialna przy kościele św. Ap. Piotra i Pawła, a funkcję nauczyciela pełnił w niej organista Stanisław Różyc.

W czasach Komisji Edukacji Narodowej, w XVIII wieku, funkcjonowała tutaj szkoła elementarna. Nauczycielami byli kolejno organiści parafialni: Andrzej Smuszewski, Norbert Janiszewski, Wawrzyniec Zabłocki i Adam Gmachowski. W 1878 roku w szkole uczyło się 19 chłopców i 13 dziewcząt, a w 1881 roku naukę pobierało 21 chłopców i 10 dziewcząt.

Do czasu wybuchu I wojny światowej nauczycielami byli m.in.: Antonina Zdzinicka (Zdzienicka?), Iwan Prochorienko, Aleksander Maksymiuk, Stanisław Postek, Felicja Stokowska, Jan Waltratus.

  Po zakończeniu I wojny światowej nauczanie odbywało się w domach wynajętych u mieszkańców wsi. U państwa Kasprzaków uczyły się dzieci klas I – III, natomiast u państwa Glapińskich dzieci klasy IV i V.

Decyzja o budowie szkoły w Starym Mieście zapadła w 1928 roku na posiedzeniu rady gminy. Uroczyste poświęcenie i oddanie do użytku gmachu szkoły miało miejsce pod koniec sierpnia 1930 roku. Od początku roku szkolnego 1930/31 do wybuchu II wojny światowej szkoła w Starym Mieście była szkołą trzyklasową. Kierował nią  Stanisław Leń i pełnił tę funkcję do 31 sierpnia 1969 roku. W 1932 roku uczęszczało do niej 130 uczniów. Lekcje odbywały się w 6 oddziałach, a kadrę pedagogiczną stanowili Stanisława Kurasiak, J. Stokowski, Janina Dąbkiewicz oraz ksiądz Józef Rosiński.

W czasie okupacji szkoła była nieczynna. Lokal został zniszczony przez kwaterujące w nim wojska, wywieziono i zniszczono znaczną część umeblowania, a ponadto całkowicie zdewastowano sprzęt i pomoce naukowe.

Szkoła Podstawowa w Starym Mieście wznowiła nauczanie 12 lutego 1945 roku. Jako pierwsi pracę podjęli nauczyciele: Stanisław Leń,  Stanisława Leń oraz Janina Dąbkiewicz. W 1947 roku dokonano gruntownego remontu gmachu i sal szkolnych. W 1948 roku szkoła liczyła 132 uczniów, którzy uczyli się w trzech izbach lekcyjnych. Konieczne stało się wprowadzenie nauczania na dwie zmiany.

Z dniem 1 września 1949 roku stopień organizacyjny Szkoły Podstawowej w Starym Mieście, zgodnie z instrukcją Ministerstwa Oświaty, został podniesiony do siedmiu klas. Nowy program i plan nauczania w zakresie klasy ósmej został zrealizowany w omawianej przeze mnie placówce, po raz pierwszy w roku szkolnym 1966/67.

W czerwcu 1969 roku  na emeryturę odszedł dotychczasowy kierownik i wieloletni pracownik szkoły – Stanisław Leń. W kolejnych latach funkcję kierownika i dyrektora pełnili: Kazimierz Zając, Marian Popieliński, Antoni Kubś, Bożena Kubś, Maria Łasowska, Elżbieta Jarmuż oraz Irena Nowak.

Szkoła w Starym Mieście dysponowała kadrą o zróżnicowanych kwalifikacjach. W okresie międzywojennym i powojennym nauczyciele posiadali wykształcenie średnie pedagogiczne. W następnych latach pracę w szkole podejmowali przeważnie nauczyciele po 2-letnich studiach nauczycielskich, a niejednokrotnie także po liceum ogólnokształcącym. W tym przypadku przystępowali oni do dalszego kształcenia na studiach magisterskich. Stan zatrudnienia nauczycieli zaczął zwiększać się od lat 70-tych.

Efektywność działania szkół w dużej mierze zależy od bazy lokalnej, a także wyposażenia w nowoczesne urządzenia i pomoce naukowe. Jak pisałam wyżej, przed II wojną światową szkoła posiadała 3 izby lekcyjne. Placówka nie dysponowała pomieszczeniem dedykowanym gromadzeniu księgozbioru. Zamknięte szafy z książkami znajdowały się w pokoju nauczycielskim, a ich wypożyczanie odbywało się dopiero po zajęciach lekcyjnych. W czasie okupacji szkoła była nieczynna, a po wznowieniu nauki w 1945 roku w bibliotece nie  znajdowała się żadna książka. Funkcjonowała jedynie biblioteka gminna. Szkoła nie posiadała  również żadnych pomocy naukowych. Bazę materialną trzeba było tworzyć od podstaw. Znaczna część pomocy dydaktycznych wykonywana była przez samych nauczycieli.

W latach 50-tych dobudowano 2 sale. Dzięki temu szkoła rozporządzała już 5 izbami lekcyjnymi, jednakże warunki wciąż były trudne z uwagi na coraz większą liczbę dzieci  (ok.200 uczniów). Sytuacja lokalowa polepszyła się dopiero dzięki rozbudowie. W 1985 roku Przedsiębiorstwo Budownictwa Komunalnego w Koninie przystąpiło do kapitalnego remontu szkoły z nadbudową piętra. Szkoła zyskała wówczas dodatkowych 5 izb lekcyjnych, duży pokój nauczycielski, bibliotekę, 3 zaplecza gospodarcze, pomieszczenie socjalne dla woźnej i sprzątaczek oraz toalety. Placówka wyposażona została również w centralne ogrzewanie oraz kanalizację. Wszystkie prace z tym związane trwały dwa lata. W tym czasie zajęcia odbywały się w 4 wynajętych na ten cel domach prywatnych. Dużym osiągnięciem w latach 90-tych było zorganizowanie sali komputerowej.

9 maja 1975 roku  Szkoła Podstawowa w Starym Mieście otrzymała imię generała  Józefa Bema, a 16 maja 1976 roku odbyło się uroczyste nadanie szkole sztandaru.

Do 1989 roku szkoła pracowała w duchu obowiązującego wówczas ideału socjalistycznego. Po roku 1990 z kalendarza imprez zniknęły rocznice i święta związane z ustrojem komunistycznym.

Podkreślając rolę rodziny i integrację działań szkoły i środowiska, Szkoła Podstawowa w Starym Mieście w roku 1972 zorganizowała Uniwersytet dla Rodziców, w ramach którego prowadzono ich pedagogizację. Rodzice chętnie angażowali się w życie tutejszej placówki. Na rzecz szkoły wykonywali wiele prac remontowych, brali udział w wycieczkach turystycznych.

Poza funkcjami wychowawczymi szkoła spełniała także rolę opiekuńczą. Dzieciom specjalnej troski, zaniedbanym, chorym, dotkniętym sprawami losowymi organizowano pomoc materialną w postaci: typowania do zapomóg, ulg i zwolnień z płacenia składek na Radę Rodziców i ubezpieczenia społeczne. W Szkole Podstawowej w Starym Mieście prowadzone były również różne formy zajęć pozalekcyjnych. W jej murach działały  koła przedmiotowe, techniczne, artystyczne i sportowe. Ich rolą było nie tylko utrwalenie i rozszerzenie zdobytej na lekcjach wiedzy, ale także budzenie i rozwijanie różnego rodzaju zainteresowań i zdolności oraz przygotowanie do konkursów.

Społeczność uczniowska szkoły w Starym Mieście skupiała się również wokół różnego typu organizacji: Związku Harcerstwa Polskiego i Zuchów, Samorządu Uczniowskiego, Spółdzielni Uczniowskiej, Polskiego Czerwonego Krzyża, Ligi Ochrony Przyrody, Towarzystwa Przyjaźni Polsko Radzieckiej, Szkolnego Koła Sportowego, Szkolnej Kasy Oszczędności i innych. Dorobek ich działalności był eksponowany na apelach i na gazetkach zdobiących sale lekcyjne i korytarze. Wszystkie te organizacje i kółka współpracowały ze sobą i wzajemnie się uzupełniały. Poza kształtowaniem postaw młodzieży, uczyły przede wszystkim współpracy i przygotowywały uczniów do życia w społeczeństwie. W latach 90-tych działalność organizacji została zawieszona.

W wyniku reformy oświaty, do której doszło w 1999 roku, powstała sześcioklasowa szkoła podstawowa i trzyletnie gimnazjum, którego dyrektorem był pan Mariusz Kubś. Funkcję dyrektora szkoły podstawowej pełniła nieżyjąca już pani Irena Nowak. Do czasu wybudowania gimnazjum, ze względu na trudne warunki lokalowe, nauka odbywała się w trybie dwuzmianowym. W 2002 roku oddano do użytku nowy obiekt z licznymi salami lekcyjnymi. Ówczesna dyrektor  rozpoczęła starania, by część uczniów szkoły podstawowej uczyła się w budynku gimnazjum. Dzięki temu nauka odbywała się już w systemie jednozmianowym. Klasy 4-6 kształciły się w budynku szkoły podstawowej, a klasy 1-3 na parterze budynku gimnazjum. W tym samym czasie wybudowano salę gimnastyczną, z której korzystali uczniowie obu placówek.

W czasie 20 lat swojego urzędowania Pani Irenie Nowak przyczyniła się do znacznego rozwoju szkoły. Dzięki jej dążeniom utworzono świetlicę, zatrudniono pedagoga, wprowadzono język angielski od klasy pierwszej, a język niemiecki od klasy czwartej. Przeprowadzono prace remontowe toalet, odnowiono sale lekcyjne, korytarze oraz wymieniono okna. W roku szkolnym 2005/2006 szkołę skomputeryzowano. Wicedyrektor Pan Piotr Kucharczyk podjął działania, w ramach których wszyscy nauczyciele otrzymali laptopy, a w szkole powstała internetowa sieć bezprzewodowa.

W 2008 roku rozpoczęła się współpraca w ramach miast partnerskich z niemiecką szkołą w Mittenwalde, a w 2018 roku ze szkołą czeską w Petrovicach.

Od roku szkolnego 2015/2016 dyrektorem szkoły podstawowej jest Pan Piotr Kucharczyk, pełniący wcześniej funkcję wicedyrektora. Po kolejnej reformie oświaty w 2017 roku likwidującej gimnazja, kieruje wysoko wykwalifikowaną kadrą liczącą ponad 50 nauczycieli, a liczba uczniów przekracza 500 osób. Nauka odbywa się w obydwu budynkach. W budynku szkoły podstawowej uczą się dzieci klas 1-3 natomiast w budynku po gimnazjum klasy 4-8. Obecnie jest to największa placówka oświatowo-wychowawcza na terenie gminy Stare Miasto. Funkcję wicedyrektora sprawuje Pan Zbigniew Woźniak.

Szkoła utrzymuje wysoki poziom nauczania. Uczniowie osiągają sukcesy w konkursach przedmiotowych i zawodach sportowych. Placówka systematycznie poszerza bazę dydaktyczną. Dyrektor, promując nowoczesne metody nauczania i nabywanie kompetencji informatycznych, wzbogacił szkołę w sprzęt multimedialny. W każdej sali znajduje się komputer i telewizor, a w czterech salach – tablice multimedialne. Uczestnicząc w projekcie Funduszy Europejskich, udało się unowocześnić salę chemiczną. Od roku szkolnego 2018/2019 funkcjonuje dziennik elektroniczny. W szkole działa wolontariat, rozwija się współpraca ze szkołami wyższymi. Na bieżąco wykonywane są prace remontowe. Wszystkie działania prowadzone w naszej szkole mają na celu podniesienie jakości nauczania i uczenia się, zaspokojenie potrzeb i zainteresowań uczniów, a także zapewnienie bezpieczeństwa.

Opracowała  Ilona Krych

Opracowanie wykonano na podstawie dostępnych źródeł oraz książki Pani Katarzyny Kuznowicz pt. „Dzieje wsi Stare Miasto”.